หลักการคำนวณปุ๋ยผสมใช้เอง
ตัวอย่าง ต้องการปุ๋ยผสมใช้เองสูตร 15-5-20
ตัวอย่าง แม่ปุ๋ย N ใช้ 46-0-0
แม่ปุ๋ย P ใช้ 18-46-0
แม่ปุ๋ย K ใช้ 0-0-60
ตัวอย่าง ต้องการปุ๋ยผสมสูตร 15-5-20 จำนวน 100 กก. ต้องใช้แม่ปุ๋ย อย่างละเท่าไหร่
จะเห็นว่า แม่ปุ๋ย P ที่ใช้มีธาตุอาหาร 2 ตัว คือ N-P คือถ้าใช้ 18-46-0 เป็นแหล่ง P จะมี N ติดมาด้วย
จึงต้องเริ่มคำนวณจาก P โดยใช้บัญญัติไตรยางค์
ปริมาณแม่ปุ๋ย P (18-46-0) ที่ต้องใช้
ในปุ๋ยผสม 15-5-20 จำนวน 100 กก. มี P อยู่ 5 กก.
ถ้าต้องการ P= 46 กก. จะต้องใช้ 18-46-0 จำนวน = 100 กก.
แต่เราต้องการ P= 5 กก. จะต้องใช้ 18-46-0 จำนวน = 100/46×5 = 10.87 กก.
ดังนั้น เราจะต้องใช้แม่ปุ๋ย 18-46-0 จำนวน 10.87 กก.
ปริมาณแม่ปุ๋ย N (46-0-0) ที่ต้องใช้
ในปุ๋ยผสมสูตร 15-5-20 จำนวน 100 กก. มี N อยู่ 15 กก.
ซึ่งได้มาบางส่วนแล้วจากแม่ปุ๋ย P ได้มาเท่าไหร่ คำนวณจากสูตรแม่ปุ๋ย
ในแม่ปุ๋ย 18-46-0 = 100 กก. มี N อยู่ 18 กก.
เราใช้แม่ปุ๋ย 18-46-0 = 10.87 กก. มี N อยู่ = 18/100×10.87 = 1.96 กก.
ดังนั้น เราจะต้องการ N เพิ่มอีก = 15-1.96 = 13.04 กก.
ถ้าเราต้องการ N = 46 กก. จะต้องใช้แม่ปุ๋ย 46-0-0 จำนวน = 100 กก.
แต่เราต้องการ N = 13.04 กก. จะต้องใช้แม่ปุ๋ย 46-0-0 จำนวน = 100/46×13.04 = 28.35 กก.
ดังนั้น เราจะต้องใช้แม่ปุ๋ย 46-0-0 จำนวน 28.35 กก.
ปริมาณแม่ปุ๋ย K (0-0-60) ที่ต้องใช้
ในปุ๋ยผสมสูตร 15-5-20 จำนวน 100 กก. มี K อยู่ 20 กก.
ถ้าเราต้องการ K = 60 กก. จะต้องใช้แม่ปุ๋ย 0-0-60 จำนวน = 100 กก.
แต่เราต้องการ K = 20 กก. จะต้องใช้แม่ปุ๋ย 0-0-60 จำนวน = 100/60×20 = 33.33 กก.
ดังนั้น เราจะต้องใช้แม่ปุ๋ย 0-0-60 จำนวน 33.33 กก.
สรุป ถ้าเราต้องการปุ๋ยผสมสูตร 15-5-20 จำนวน 100 กก. จะต้องใช้แม่ปุ๋ยดังนี้
ต้องใช้แม่ปุ๋ย 46-0-0 จำนวน 28.35 กก.
ต้องใช้แม่ปุ๋ย 18-46-0 จำนวน 10.87 กก.
จะต้องใช้แม่ปุ๋ย 0-0-60 จำนวน 33.33 กก.
สารตัวเติม จำนวน 27.45 กก.
รวม 100.00 กก.